224 / 268
çekmek için özel penseler kullanılır. Yur-
dumuzda Telkâri Sanatı yörelere göre
farklılık gösteriyor. En belirgin olarak bi-
linen üç türü vardır.
HASIR TELKÂRİ
“Örgü işi” veya “Trabzon işi” olarak da
bilinen bu teknikte, ürün tellerin örülme-
si ile ortaya çıkarılıyor. Daha çok Trab-
zon yöresinde uygulanan bu teknikte
altın ve gümüş teller sekiz santimetreye
kadar ende örülerek şeritler haline geti-
riliyor. Daha sonra silindirler arasından
geçirilen bu örgüler, ezilerek tam bir
örgü şerit haline getiriliyor. Bu şeritler
uygun uzunlukta kesilerek bilezik ve kol-
ye yapılıyor.
KAKMA TELKÂRİ
Bu teknikte bir taş, maden veya ağaç
yüzey üzerine kazınan şekil ya da oyuk-
ların içine tel yerleştirilerek yapılır. Tel
kakma yapılacak yüzey üzerine çizilen
şekil, kazıma veya asitle oyma tekniği
ile yüzey üzerinde çukurlaştırılır. Bu çu-
kura yerleştirilen çoğunlukla köşeli tel,
çekiç ile vurularak sıkıştırılır ve şekil içe-
risine gömülür. Yüzeyden taşan kısımlar
alınır, eğelenir, perdahlanıp parlatılır. Bu
teknikle silah kabzaları, bıçak sapları,
şemsiye sapları, zarf açacakları, yazı ta-
kımları, kaşık sapları, tespihler, nalınlar,
ağızlıklar, baston sapları, şamdanlar, vb.
eşya süslenir.
KAFES TELKÂRİ
Bu teknikte ise tellere şekil verildikten
sonra kaynakla birleştirilerek bir ana
iskelet oluşturulur. Bu iskeletin içi daha
ince tellerle doldurulduktan sonra yine
kaynak yapılır. Daha sonra gerekirse
ürün minik kürelerle ve toplarla süslenir.
Daha çok Beypazarı taraflarında kullanı-
lan bu teknik ile kül tablaları, çakmak
kılıfları, sigara ve mücevher kutuları,
şamdanlar, tepsiler, şekerlikler, vazolar,
ağızlıklar, nargile uçları, çiçekler, sigara
tabakaları, fincan, bardak, sürahi gibi
eşya kılıfları, abajurlar, çeşitli tabaklar,
düğmeler, kol düğmeleri, küpeler, tepe-
likler, kolyeler, broşlar, bilezikler, kemer-
ler ve yüzükler üretilir.
222
el sanatları
telkari